Кумыкско-русский словарь. 2015.
қараотты — … Нелер қ а р а о т т ы, майшағырлы, боз көделі даладағы жылқы өрісінің жыртылып, шаңдаққа айналуы да аз қырсығын тигізген жоқ (Қаз. әдеб., 13.06.1986, 2) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
аталық — 1 (Рес., Орын.) ата, ру. Жерді а т а л ы қ қ а бөлгенде, Жарлы суының бойы Ормантай а т а л ы ғ ы н а тиеді (Рес., Орын.) 2 (Рес., Орын.) қаздың еркегі, ата қаз. А т а л ы қ қаздың біреуі көрінбейді ғой (Рес., Орын.) 3 (Рес., Омбы) отан. А т а л… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
бинет — (Ақт., Байғ.) бейнет. Байдың жылқысымен еріп кетіп, б и н е т т і ң нелер азабын шегіп жүруші едім (Ақт., Байғ.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
дамыс — (Монғ.) даму, өркендеу. Қандай бір елдің ғылыми д а м ы с ы н сол елдің Ғылым академиясының ғылыми жаңалықтары, абыройы және саны айқындайды («Ж. өмір», 01.04.1994). Отанымызда соңғы кезде жаңарту жариялылық етек алып, қоғамның д а м ы с ы н а,… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
недер — (Сем.: Мақ., Ұрж.) нелер. Арасында н е д е р айдары бар пенделер жатыр (Сем., Ұрж.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
рапайсыз — (Шығ.Қаз.: Марқ., Қатон.) өте, аса. Біздің колхоздың р а п а й с ы з жүйрік аты бар. Осы ауданда нелер р а п а йс ы з мықты палуандар болады (Шығ.Қаз., Марқ.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
саңлақ — 1 (Сем., Абай) таңдаулы. Құнанбайдың нелер с а ң л а қ аты болды (Сем., Абай) 2 (Шымк., Сарыағ.; Жамб., Сар.; Қ орда: Сыр., Жал.) үлкен сай, алқап, өзек. Сен осынау с а ң л а қ т ы ң бойымен жүре бер (Шымк., Сарыағ.). Колхоздың сиырлары с а ңл а… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
ымға — (Түрікм.: Красн., Небид., Таш., Көнеүр.) тау ешкісі. Нелер ы м ғ а н ы ң көк қасқаларын кездестіріпті (Түрікм., Небид.). [Алтайша югма тағы ешкі (Л. Буд., ІІ т., 384)] … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
таразышылдық — зат. Бір нәрсенің бағасын дәл ажырата алатын қасиет. Елінің ішінде қадір арттырар нелер зор қасиет болса, соның ең қымбаттысы – өлең сөздің бағасын ажырата алатын т а р а з ы ш ы л д ы ғ ы екенін Нұртуған білетін (О.Сәрсенбай, Шығ., 4, 6) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
шоқпарласу — … Сол жақтың нелер кереметтерін, әсіресе ұрыс төбелестің, қылыштасу, найзаласу, ш о қ п а р л а с у д ы ң алуан түрлерін үйреніп қайтқан жау жүрек азаматтар (А.Сатаев, Бәрі де., 304) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
